W XXI wieku trudno wyobrazić sobie kuchnię bez lodówki. Nawet najbardziej zatwardziali miłośnicy ekologii i życia w zgodzie z naturą mieliby problem, by funkcjonować bez obecności tego sprzętu we własnym domu. Jej zakup nie jest prostą decyzją i wymaga odpowiedzi na wiele pytań. Począwszy od jej wyglądu, poprzez klasę energetyczną, na pozostałych funkcjonalnościach kończąc. Lodówka może być elementem wręcz niewidocznym w zabudowie kuchennej, ale może też stanowić wzorniczą perełkę stanowiącą ukoronowanie kuchennego projektu. Może być prostym urządzeniem AGD, ale zdarzają się również egzemplarze high-tech, o niewiarygodnych możliwościach i adekwatnej do tego cenie.
Rodzaje lodówek
Do wyboru mamy lodówki wolnostojące – najbardziej klasyczne, choć coraz częściej wypierane przez lodówki do zabudowy. Zaletą lodówek wolnostojących jest ich niezależność pozostałych mebli, co oznacza, że w razie ewentualnej awarii nie ma potrzeby ingerowania w zabudowę kuchenną. Lodówki wolnostojące mają też zazwyczaj większą pojemność w porównaniu do egzemplarzy do zabudowy o tych samych gabarytach. Najpopularniejszą szerokością lodówek jest 60cm, ale coraz częściej pojawiają się modele o szerokości 70cm, a nawet więcej. Wysokości lodówek są zróżnicowane – począwszy od niskich, mieszczących się pod blatem, aż do takich sięgających powyżej 2m. W tych ostatnich należy brać pod uwagę, iż wtedy – mimo większej pojemności lodówki – wygoda korzystania z najwyższej jej części jest wątpliwa.
W opozycji do lodówek wolnostojących są lodówki do zabudowy. Choć fizycznie mniejsze, to dają większe możliwości aranżacyjne. Dzięki temu, że można je ukryć w zabudowie, optycznie giną wśród pozostałych mebli kuchennych i nie zaznaczają nachalnie swojej obecności. Pozwala to na stworzenie spójnej stylistycznie kuchni. Dodatkową zaletą lodówek w zabudowie jest to, że nic nie zaburza linii zabudowy, jak ma to miejsce w przypadku modeli wolnostojących. To aspekt, który należy brać pod uwagę, planując lodówkę wolnostojącą w zabudowie meblowej – taka lodówka zawsze będzie głębsza niż meble, będzie odstawać i zaburzać linię. Dokładnie tak samo wygląda sytuacja w przypadku lodówek typu side by side, które w istocie są również lodówkami wolnostojącymi, tyle że większymi.
Wygląd kuchni a wybór lodówki
Poza subiektywnymi upodobaniami inwestora przy wyborze lodówki warto również brać pod uwagę ogólny wygląd kuchni. Warto, by sprzęt o tak dużych gabarytach i znaczącej roli w kuchni korespondował z jej wyglądem i stylem.
W przypadku kuchni stylizowanych najlepszym pomysłem będzie ukrycie lodówki w zabudowie – zestawienie stylizowanych mebli z nowoczesną lodówką wolnostojącą będzie stanowiło wyraźny dysonans i zgrzyt stylistyczny. Wyjątkiem będzie lodówka typu side by side umieszczona w dużej kuchni, w której zabudowa meblowa okala lodówkę i sprawia, że wizualnie stanowi ona nieodłączny element zabudowy kuchennej. By taki układ prezentował się korzystnie, kuchnia powinna być naprawdę przestronna, w przeciwnym wypadku tak duża lodówka może przytłoczyć niewielkie pomieszczenie. Jeśli w kuchni stylizowanej miałaby jednak znaleźć się lodówka wolnostojąca, warto rozważyć wybór modelu typu vintage, o obłych kształtach i niezbyt nowoczesnym wyglądzie.
W kuchniach prostych i nowoczesnych doskonale sprawdzi się każdy rodzaj lodówki. Nieważne, czy będzie to niewielka lodówka wolnostojąca, duży model side by side czy lodówka ukryta w zabudowie. Ważne, by jej wielkość była dostosowana do wielkości pomieszczenia i rzeczywistych potrzeb.
Na co zwracać szczególną uwagę przy zakupie lodówki?
Bardzo ważnym parametrem – szczególnie w obliczu wciąż rosnących cen energii elektrycznej – jest dobór modelu energooszczędnego, o jak najlepszej klasie energetycznej. Aktualnie najwyższą klasą jest ta oznaczana dawniej A+++ (obecnie C), co odpowiada zużyciu prądu na poziomie 270 KWh w skali roku. Dobrym wyborem będą również modele z dawnymi oznaczeniami A++ (obecnie D) i A+ (obecnie E). Oczywiście im większa będzie lodówka, tym większe roczne zużycie prądu.
Parametrem rzadko branym pod uwagę, a również istotnym, jest poziom hałasu. Będzie to miało szczególne znaczenie w kuchniach połączonych z salonem – szczególnie jeśli ten ostatni pełni w nocy również funkcję sypialni.
I wreszcie wartość bardziej przyziemna, czyli pojemność lodówki. Nie powinno się jej dobierać na wyrost: uznaje się, że dla jednej osoby wystarczy 120l pojemności chłodziarki. Dla każdego kolejnego domownika powinno się doliczyć 30l. Wielkość przestrzeni chłodzącej będzie również zależna od naszego stylu życia, miejsca zamieszkania czy też – co bardzo prozaiczne – miejsca w kuchni. Osoba, która dużo gotuje, będzie potrzebowała większej lodówki niż taka, która stołuje się „na mieście”. Osoba mieszkająca w miejscu znacząco oddalonym od sklepu będzie potrzebowała większej pojemności chłodziarki, by móc robić zakupy rzadziej, ale w większej ilości. Z kolei posiadacz małej kuchni nie zmieści w niej dużej lodówki. Wielkość zamrażarki jest już kwestią indywidualną zależną od tego, co planujemy w niej przechowywać: jeśli tylko doraźnie lody i najbardziej potrzebne mrożonki (np. awaryjne dania gotowe), to wystarczy niewielka zamrażarka. Jeśli jednak w planach jest przechowywanie większej ilości warzyw, owoców czy mięs, wtedy zamrażarka musi być odpowiednio większa.
Dodatkowe udogodnienia w lodówkach
Poza podstawową funkcją – chłodzeniem, nie można pozostać obojętnym również na dodatkowe udogodnienia. Można do nich zaliczyć system „no frost”, osobną komorę na napoje z przezroczystymi drzwiami, kostkarkę, możliwość połączenia z wi-fi, ekran dotykowy. Z bardziej przyziemnych spraw na uwagę zasługują lodówki z zewnętrzną powierzchnią zapobiegającą odciskaniu się palców czy też wymienne panele, co pozwala w prosty i szybki sposób zmienić wygląd lodówki. Każde z tych udogodnień wymaga jednak głębszej analizy:
– system „no frost” to system kontroli wilgotności powietrza w lodówce. Za pomocą specjalnych kanałów i wentylatorów wilgoć jest odprowadzana z lodówki, dzięki czemu nie osadza się na wewnętrznych ściankach lodówki w postaci szronu czy lodu. Dzięki temu wyeliminowana zostaje potrzeba rozmrażania. Mimo swoich niewątpliwych zalet system ma również kilka wad: takie lodówki są droższe i odrobinę głośniejsze, a żywność – mimo iż dłużej świeża – szybciej wysycha, dlatego trzeba ją przechowywać w pojemnikach.
– osobna komora na napoje lub drobne przekąski to wygodne rozwiązanie polegające na umieszczeniu w drzwiach lodówki dodatkowych, mniejszych drzwiczek, które ograniczają wymianę powietrza z otoczeniem zewnętrznym. Przełoży się to oczywiście pozytywnie na zużycie energii, ale zabierze odrobinę miejsca wewnątrz lodówki. Dzięki temu, że u wiodącego producenta proponującego to rozwiązanie drzwiczki są przezroczyste i można bez otwierania lodówki sprawdzić jej zawartość, to napływ ciepłego powietrza z zewnątrz jest ograniczony do minimum.
– kostkarka to wspaniałe rozwiązanie, szczególnie doceniane w upalne, letnie dni. Lodówka może wytwarzać kostki lodu, pobierając wodę dwojako: albo bezpośrednio z sieci wodociągowej, albo ze specjalnego pojemnika na wodę. W przypadku wody z sieci nie musimy pamiętać o uzupełnianiu pojemnika, ale za to lodówka musi stać w miejscu z dostępem do sieci, a woda musi być starannie przefiltrowana, aby kostkarka nie uległa uszkodzeniu. Z kolei pojemnik daje nam wolność i możliwość ustawienia lodówki w dowolnym miejscu, ale niestety musimy pamiętać o jego regularnym napełnianiu.
– możliwość połączenia lodówki z siecią wi-fi pozwala na połączenie jej ze smartfonem, co z kolei umożliwia sterowanie lodówką z poziomu telefonu. Dzięki temu można np. zmieniać temperaturę wewnątrz chłodziarki, siedząc wygodnie na kanapie. Niektóre modele umożliwiają zdalną diagnostykę w przypadku awarii i wysyłają kod usterki do centrum serwisowego. Bardziej zaawansowane egzemplarze mogą wysyłać użytkownikowi informację o stanie świeżości produktów lub konieczności zrobienia zakupów, a modele posiadające kamerę umożliwiają wzgląd do wnętrza lodówki z poziomu własnego telefonu.
– powierzchnia „anti-finger” dotyczy oczywiście lodówek wolnostojących i jest rzeczywiście bardzo przydatną opcją. W kuchni, gdzie dużo się gotuje, tłuste plamy i odciski palców są nieuniknione. Ta powierzchnia minimalizuje ryzyko pojawienia się takich zabrudzeń na lodówce, a jeśli już się pojawią, to są bardzo łatwe do wyczyszczenia.
– wymienne panele to z kolei nowość jednego z producentów, która stwarza nowe możliwości aranżacyjne: dzięki wymiennym elementom można indywidualizować lodówkę i w wygodny sposób dopasowywać ją do aktualnych potrzeb. W razie zmiany aranżacji kuchni nie trzeba wymieniać całej lodówki, a wystarczy tylko wymienić widoczne panele.
Te i wiele innych (bo każdy producent wprowadza swoje pomysły i innowacyjne rozwiązania) udogodnień mają stanowić argument do wyboru tej, a nie innej lodówki. Do nas jednak, jako przyszłych użytkowników, należy szczera odpowiedź na pytanie, które z tych udogodnień są nam tak naprawdę potrzebne. Finalnie i tak na wybór lodówki największy wpływ będzie miał jej wygląd oraz… cena.
Gdzie powinna stać lodówka?
Lodówka powinna stać blisko wejścia, aby w razie potrzeby sięgnięcia po napój lub przekąskę nie było konieczne pokonywanie dużych odległości. Lodówka powinna również stanowić jeden z wierzchołków tzw. trójkąta roboczego. Nie jest wskazane, by lodówka stała obok źródła ciepła typu grzejnik (ze względu na większe ryzyko awarii oraz ze względów ekonomicznych), natomiast jej umieszczenie obok piekarnika jest dyskusyjne. Aktualnie uznaje się, że jest to rozwiązanie dopuszczalne, gdyż sprzęty AGD mają coraz lepsze funkcjonalności: np. piekarniki są wyposażone w system chłodzenia obudowy, a lodówki mają dużo lepszą izolację termiczną. Ponadto umieszczone w słupku oddzielone są płytą meblową. W tych rozważaniach należy wziąć pod uwagę jeszcze jeden aspekt: przeciętny użytkownik nie korzysta z piekarnika codziennie i na tyle długo, by mogło to negatywnie wpłynąć na pracę i żywotność lodówki.
Czasem ograniczeniem w ustawieniu lodówki wydają się drzwi, otwierające się nie z tej strony, z której byśmy chcieli. Dobra wiadomość jest taka, że w większości modeli da się zmienić kierunek otwierania drzwi. Zła z kolei, że nie we wszystkich.
Ponadto szukając odpowiedniego miejsca dla ustawienia lodówki, należy mieć na uwadze konieczność jej odpowiedniej wentylacji. W przypadku modeli wolnostojących producent najczęściej zaleca około 5-10cm po bokach i do góry. Jeśli nie zachowamy tych odległości, to w przypadku awarii producent ma prawo nie uznać reklamacji. Niektórych modeli nie można również ustawić bezpośrednio przy ścianie, gdyż takie usytuowanie uniemożliwi otwarcie drzwi. Jeśli mimo wszystko planujemy ulokować lodówkę przy ścianie, to przy zakupie należy zwrócić uwagę, czy otwarcie drzwi do 90 stopni umożliwi wyciągnięcie szuflad, czy będzie kolizja między nimi a drzwiami.
Jeśli dysponujemy osobnym pomieszczeniem obok kuchni (np. spiżarką lub pomieszczeniem gospodarczym), warto rozważyć przeniesienie lodówki właśnie tam. Da to większe możliwości aranżacyjne, ale będzie trochę mniej wygodne przy codziennym użytkowaniu, gdyż po każdą rzecz trzeba będzie biegać do drugiego pomieszczenia. W zamian otrzymujemy brak dużego, przytłaczającego elementu w kuchni i możemy sobie pozwolić na lekką wizualnie zabudowę.
