Uchwyty do mebli kuchennych są niczym biżuteria – stanowią zwieńczenie kreacji, podkreślają jej charakter, są przyciągającym wzrok detalem. Mogą być bardzo wyrazistym elementem lub wprost przeciwnie: subtelnie pełnić swoją funkcję, nie odwracając uwagi od minimalistycznej zabudowy meblowej. Uchwyty do szafek kuchennych występują w wielu różnych wariantach kolorystycznych i stylistycznych, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie ich do kuchni urządzonej w każdym stylu. Nie należy bagatelizować wyboru uchwytu to mebli kuchennych, sprowadzając jego rolę jedynie do podstawowej funkcji: otwierania i zamykania szafki. Uchwyt powinien pasować do całościowego obrazu kuchni, ale jednocześnie musi też być wygodny w obsłudze. Choć wydaje się mało istotnym szczegółem, to – paradoksalnie – uchwyt może podnieść komfort użytkowania kuchni, lub wprost przeciwnie – skutecznie zminimalizować przyjemność korzystania z niej.
Uchwyt do szafki a gałka – jakie są różnice?
Należy zwrócić uwagę na różnicę pomiędzy uchwytem, a gałką. Uchwyt meblowy to element wymagający mocowania za pomocą co najmniej dwóch śrub. Długości uchwytów meblowych są znormalizowane i zaczynają się od 96mm (rozstaw między śrubami), poprzez 128, 160, 192, 256, aż do 320, choć niektórzy producenci oferują nawet uchwyty do szafek o długości około 600mm. Inaczej niż uchwyty, gałka uchwyt do mebli mocowana jest tylko punktowo przy pomocy jednego wkrętu, niezależnie od wielkości samej gałki. Oczywiście, tak jak uchwyty, również gałki dostępne są w różnej stylistyce – znajdziemy wśród nich gałki ceramiczne do mebli, świetnie pasujące do kuchni urządzonej w stylu angielskim. Rynek oferuje również całą gamę gałek metalowych w różnym wykończeniu – prym wiodą gałki do mebli czarne, ale zaraz za nimi plasują się gałki złote oraz wykonane ze stali szczotkowanej. Nomenklatura wydaje się być sprawą nieistotną i drugorzędną, ale okazuje się niesamowicie ważna w procesie projektowania i ustalania szczegółów dotyczących mebli. Niepoprawnie przekazana nazwa może poskutkować zamontowaniem złego elementu wykończenia, co finalnie całkowicie zmieni ostateczny obraz kuchni. Dla przykładu: zastosowanie niewielkiej gałki zamiast podłużnego uchwytu w szerokiej szufladzie zaburzy proporcje tej ostatniej. Co gorsza: otwór, który należy wykonać w celu zamontowania ww. gałki będzie niemożliwy do ukrycia w przypadku próby zamiany niechcianej gałki na uchwyt. Stąd też istotna jest świadomość różnic i nazewnictwa pomiędzy tymi prostymi elementami, które łączy przecież wspólna funkcja. Niepisane zasady projektowania mówią, by uchwyt dopasowywać do wielkości mebla. Idąc tym tokiem rozumowania, logika nakazuje, by do wąskich, niewielkich szafek stosować krótkie uchwyty lub niewielkie gałki. Z kolei uchwyt do szuflady powinien być proporcjonalny do jej szerokości. W przypadku szerokich szuflad i chęci zastosowania w nich gałek, warto zamontować w nich po dwie gałki, umieszczając je w pewnym oddaleniu od środka frontu – bliżej prawej i lewej krawędzi.
Uchwyty – mnogość kolorów i form
Dzięki szerokiej ofercie rynkowej, każdy potencjalny nabywca jest w stanie znaleźć uchwyty do szafek lub gałki idealnie dopasowane do swoich mebli. Dziś najchętniej wybieranymi uchwytami są te o prostej, niezbyt skomplikowanej formie. Królują uchwyty do mebli kuchennych czarne, szczególnie chętnie wybierane do kuchni czarno-białych lub urządzonych w stylu loftowym.
W opozycji do czarnych uchwytów stoją białe uchwyty do mebli. Z tymi ostatnimi trzeba się jednak obchodzić bardzo umiejętnie, szczególnie łącząc je z białymi frontami. Istota problemu polega na tym, iż biel frontu i biel uchwytu może się różnić – zestawienie dwóch elementów o tym samym kolorze, ale innym odcieniu, daje efekt niedopracowania i braku dbałości o szczegóły. To samo dotyczy zresztą pozostałych elementów wyposażenia kuchennego – tj. blatu, zlewozmywaka czy sprzętu AGD. W rankingu popularności kolejne miejsce w stawce zajmują złote uchwyty do mebli kuchennych. Wybierając je, warto kierować się ku odcieniom starego, lekko spatynowanego złota, stroniąc jednocześnie od błyszczącego złota przypominającego tombak. Złote uchwyty do kuchni przepięknie korespondują z zabudową w kolorze ciemnej, butelkowej zieleni, głębokiego granatu czy kuszącego bordo. Pasują również do czerni czy bieli, ale nie będą najlepszym pomysłem przy frontach drewnopodobnych. Grono swoich amatorów znajdą uchwyty chromowane. Mniej popularne są uchwyty w kolorze pozostałych metali: stali szczotkowanej, miedzi czy mosiądzu. W niepamięć odchodzą uchwyty w kolorze aluminium, przypominające tworzywo sztuczne – wypierane są przez uchwyty meblowe wyglądające bardziej szlachetnie.
Jeśli nie metal, to co?
Metal lub jego stopy są w tej chwili najpopularniejszym surowcem do produkcji uchwytów kuchennych. Nie znaczy to jednak, że jedynym. Dla wielbicieli kuchni angielskich zastosowanie prostego, metalowego uchwytu byłoby nie do pomyślenia – nic dziwnego zresztą. Bogato stylizowana kuchnia, z pięknymi frontami wykończonymi prostymi uchwytami byłaby karygodnym nieporozumieniem. W odpowiedzi na zapotrzebowanie na rynku pojawiły się uchwyty ceramiczne oraz okucia meblowe retro. Niektóre z ceramicznych wytworów są prawdziwymi dziełami sztuki. Dzięki temu, że jedna seria może obejmować zarówno uchwyty ceramiczne, jak i gałki, istnieje możliwość dopasowania ich do każdej szafki – zarówno szerszej szuflady, jak i wąskiego cargo, które swoją szerokością zawsze przysparza problemów przy doborze uchwytu. W kuchniach stylizowanych świetnie będą też wyglądać uchwyty muszelki. Z kolei uchwyty drewniane będą doskonale komponować się we wnętrzu urządzonym na modłę skandynawską. Ważne, by drewniany uchwyt do mebli był należycie wykonany – tj. prawidłowo wyszlifowany i odpowiednio zabezpieczony przed wilgocią, o którą przecież w kuchni nietrudno. Jest to szczególnie istotne, gdyż praktyka pokazuje, że uchwyty do kuchni służą nie tylko do otwierania i zamykania szafki, ale często pełnią również funkcję podręcznego wieszaka na ręczniki. Uchwyty meblowe wykonane z plastiku są już (na szczęście!) praktycznie nieobecne we współczesnym kuchennym designie.
Nowoczesne uchwyty do mebli
Uchwyt do szafki nie musi być rozumiany jako wystający element umieszczony z przodu frontu. Dla sceptyków, którym nie odpowiada klasyczna forma uchwytu meblowego, istnieje mnóstwo innych rozwiązań. Jednym z nich może być uchwyt wpuszczany. Jego konstrukcja wymaga wykonania otworu o odpowiedniej głębokości we frocie meblowych. Następnie w tym otworze zostaje osadzony uchwyt, który – dzięki odpowiedniemu ukształtowaniu – umożliwia otwieranie drzwiczek meblowych. Uchwyt meblowy wpuszczany może mieć formę nowoczesną lub być stylizowany na stary – taki retro look szczególnie docenią właściciele wiekowych nieruchomości, urządzających swoje wnętrza zgodnie z duchem dawnych lat.
Innym rodzajem uchwytów są uchwyty krawędziowe. Jak wskazuje nazwa, są one umieszczane na górnej krawędzi frontu. Sposób ich mocowania jest różny: mogą wymagać wstępnego frezowania w górnej krawędzi drzwiczek, ale są też modele mocowane za pomocą wkrętów do frontu od jego tylnej strony. Poza różnicami w mocowaniu istnieją też istotne różnice w wyglądzie poszczególnych uchwytów krawędziowych. Niektóre z nich są bardzo dyskretne i jedynym widocznym elementem jest odcinek „chwytny” umieszczony na środku frontu – cała pozostała część uchwytu to element nałożony na front od góry. Istnieje również uchwyt listwowy (też nakładany na górną krawędź frontu), ale dużo bardziej widoczny niż pozostałe uchwyty krawędziowe. Uchwyty takie są idealnie dopasowane długością do frontu meblowego i powstają z pocięcia długiej listwy na odcinki odpowiadające szerokości frontu. Czasem uchwytami listwowymi nazywane są również wszystkie pozostałe uchwyty krawędziowe, łącznie z krótkimi uchwytami nakładanymi na front (które nie są idealnie dopasowane do szerokości frontu i kupuje się je tak, jak zwykłe, klasycznie montowane rączki do mebli).
Uchwyty frezowane – całkiem nowe oblicze kuchni
Odrębną kategorią uchwytów są uchwyty frezowane bezpośrednio we froncie meblowym. Jest to możliwe do wykonania jedynie w przypadku frontów lakierowanych lub wykonanych z litego drewna. Frez pełniący funkcję uchwytu może być wykonany na całej szerokości frontu lub też tylko na jego fragmencie. Może obejmować jedynie górną krawędź, ale może być również wykonany na przedniej stronie frontu w miejscu klasycznego uchwytu. Fronty frezowane są bardzo dyskretne i mało widoczne, ale mają jedną zasadniczą wadę: łatwo ulegają uszkodzeniu pod wpływem długich paznokci. Są również odrobinkę mniej wygodne w użytkowaniu – szczególnie w przypadku zmywarki i lodówki, których otwieranie wymaga użycia większej siły niż w przypadku pozostałych szafek kuchennych. Fronty frezowane są szczególnie lubiane przez miłośników minimalizmu i prostych form. Od uchwytów frezowanych już tylko krok dzieli nas do kuchni zupełnie minimalistycznej, o gładkich frontach, niezaburzonych żadną inną bryłą: ostatnim stadium maksymalnego upraszczania wizerunku kuchni są bowiem meble kuchenne bez uchwytów. To niezbyt popularne rozwiązanie, gdyż wymaga zastosowania innych metod pozwalających na otwieranie szafek. Do tych rozwiązań należy m.in. tzw. „push-to-open”. To system, który wymaga naciśnięcia frontu meblowego, co powoduje otwarcie szafki. Skutkuje to niestety śladami w postaci tłustych i trudnych do czyszczenia odcisków palców. To rozwiązanie nadaje się raczej do rzadko używanej kuchni aniżeli takiej, w której toczy się intensywne życie rodzinne.